Ngay mấy trang đầu sách Sáng thế kỷ. Con vô tư khóc, vô tư lăn lộn: mẹ ôm con sát lòng, trìu mến con, rỏ nguồn sinh lực của mẹ cho con khi con khát sữa. Thường là bạn trai ở thôn quê, thành phần giai cấp cần lao.
Càng cho là khờ hơn nữa khi vài bữa sau, người đ àn bà tái phạm tội lỗi, thì cũng cứ chối và xin lỗi và rồi cũng được tha. Các hiện tượng nầy báo hiệu rõ rệt bạn trai đã qua hẳn thời kỳ tiền thanh niên và bước qua cửa thanh niên. Hình như các bạn trai ấy mất ý thức về tội lỗi.
Cái tệ của lòng tự ái là đó. Thường thường trong những bôùp có sẵn một ảnh mỹ nhân, họ quiù như giấy xăn. Họ mê say tin tưởng vào sự trường tồn của các hình thức trang sức.
Tôi biết đồng niên với họ cũng có bạn gái kỳ cục. Lòng bạn trai là rơm, thần ái tình đã nhen lửa vào đó: xi nê là dầu xăng, là gió làm cho lòng họ bừng lên. Mà thường nó là rận, là bò chét hút nhuệ khí của tâm hồn.
Trên địa hạt tâm lý, giữa bạn trai và bạn gái, còn bao nhiêu cái dị biệt. Có khi không lo chuẩn bị về tài đức nhưng họ khao khát làm một tài tử dương cầm, một phi công lưới gió ngàn, một diễn giả phun châu nhả ngọc, một thi sĩ thoa dịu lòng đời, một nhạt sĩ gieo trong cuộc sống niềm yêu đương, một limh mục chinh phục linh hồn thế giới, một trạng sư, quan tòa bảo vệ công lý, một nhà văn làm kiếp con tằm, một tướng sĩ tiếng dậy ngàn cây nội cỏ. Còn những giờ ngủ, giờ chết: ai giữ? Người đời sẽ phán đoán sao về người chết khi lục ra trong hòm rương kẻ nầy có những hình ảnh khiêu dâm, nhưng phong thư không tiện nhiều người coi vì chữ tình, vì ô uế.
Hẳn luật nầy có ý nghĩa gì người ta mới nói: xa mặt cách lòng. Điều bạn nên để ý trước là họ ít khi quan sát ai lắm. Cũng có một số bạn trai ngu đần, điều nầy không ai chối.
Bạn hãy tập tách biệt lòng bạn yêu những vật phàm. Hai tâm hồn khác phái mới yêu nhau, thường người trai thiên về xác thịt. Họ cướp lời để nói cơ hồ như không muốn được nghe mà chỉ thèm được nói.
Có điều nầy bạn trai nên để ý là điêu luyện cho mình nghệ thuật xử thế. Họ tự ý dập tắt tiếng lòng, hy sinh đi một trái tim của một cá nhân để chiếm hữu bao nhiêu tâm hồn cần họ cứu rổi và nhất là để chiếm hữu Thượng đế là đấng toàn chân, toàn thiện, toàn mỹ, toàn phúc. Danh dự nếu được, ta lãnh nó một cách bình tĩnh.
Họ chỉ chú trọng gặp những kẻ mà họ thỏa mãn lòng thú, còn các kẻ khác họ cho là không cần nên xử đối lạnh lạt. Bây giờ họ thích cô độc. Nếu ngày ưa có một Monica ngày đêm cầu nguyện cho một Augustin trụy lạc trở về chánh lộ, có một Charles IV vua Hung Gia Lợi trên tử sàng thầm thì xin Thượng đế: Lạy Chúa, xin người hãy cất mạng sống các con của con hơn là để chúng phạm một tội trọng phản nghịch Người, nếu có những song thân như vậy thì tôi ước mong ngày nay được nhiều bà mẹ biết giúp con cái sống thanh khiết khi chúng còn trong quyền kiểm soát của mình.
Tạo hóa đã ban cho bạn trai bản năng làm cha hiểu theo nghĩa đảm đương gia đình từ vật chất đến tinh thần. Tự do cá nhân ăn nói, xê dịch của họ bị giam lại như nhốt tù. Khi ái tình nỗi dậy trong lòng bạn trai, họ thường hành động hai cách: một là nhát nhúa, hai là táo bạo.